Jerzy Kuliński

KONSEKWENCJE MONOPOLU W HYDROGRAFII

Wiele lat temu, kiedy robiłem pierwsze wydanie "Zalewu Wiślanego" - podtytuł miał brzmieć "locja dla żeglarzy". Zaprzyjaźniony komandor z BHMW ostrzegł mnie, abym tego nie robił, bo zostanie wytoczona mi sprawa o pogwałcenie ustawowej wyłączności przyznanej hydrografii wojskowej. Mapy morskie, locje, spisy świateł, spisy radiostacji nautycznych ma prawo sporzadzać i publikować tylko BHMW. Dałem sobie z tym radę w sposób prosty - podtytuły moich kolejnych książeczek znacie wszyscy - "przewodnik dla żeglarzy". Po upadku "ancien regime" jeden z wojskowych hydrografów utworzył Biuro Hydrografii RP. No i szybko było po biurze. W różnych krajach jest różnie. Mnie się podoba akurat rozwiązanie niemieckie. Uwazam, że nie ma lepszego rozwiazania niż konkurencja (z wyłączeniem związków małżeńskich). A tak na marginesie - im liczniejszy personel - tym bardziej ociężała firma. Pisze o tyn Jacek "Jacenty" Kijewski.
Tu "pre paid" click
Kamizelki i żyjcie wiecznie !
Don Jorge
==========================

Drogi Jerzy,
Jak wiadomo, zabezpieczeniem hydrograficznym polskiego wybrzeża zajmuje się armia. A konkretnie Marynarka Wojenna. A jeszcze konkretniej - Biuro Hydrograficzne Marynarki Wojennej. Instytucja ta jest na tyle specyficzna, że zamiast np. rzecznika prasowego (przejście na emeryturę w wieku lat 65) ma "oficera prasowego" (przejście na emerturę w wieku lat 35 + dodatki
wojskowe). Nie wspominając o kierownikach (pardon, szefach lub dowódcach) poszczególnych działów, które w firmie cywilnej sprawnie i fachowo obsadzają normalni ludzie.

Byłoby to - z trudem - do zaakceptowania, gdyby ono Biuro wypełniało swoje obowiązki w miarę (w miarę!) przyzwoicie. Niestety, o nonszalancji armii świadczy brak Locji nr 502 - polskie wybrzeże Bałtyku - już od roku!!! Nie wspominając, że to wydanie z 2001 roku (z poprawką na 2006), czyli prehistoria. Ale i tak od roku jest niedostępne. Od roku dzwonią do mnie zrozpaczeni kapitanowie kutrów czy małych wycieczkowców, którym Urząd Morski "pięćsetdwójkę" wpisał w listę OBOWIĄZKOWEGO wyposażenia, a oni nie są w stanie spełnić tych wymogów.

Od roku! Nie tydzień, czy nawet miesiąc. Rok!

Ale to nie wszystko. Otóż obecnie zabrakło spisu świateł nr 521. Czyli znowu: nie jakieś szkiery, gdzie trzeba kupić te dane od innych hydrografii, tylko Bałtyk Południowy. Nasz. Wydanie zresztą z 2006 roku. Nie ma i nie wiadomo, kiedy będzie. I czy w ogóle.

Pani z działu sprzedaży zaproponowała mi inne wydawnictwa, jak np. locję 501 (1985 rok, miałem wtedy 12 lat...), albo np. 505-kę (1977). Fakt, że locyjki te, ładnie oprawione w płótno, kosztują po 5 zł i można je ustawić na półce w celu udekorowania gabinetu admirała wszech mórz i oceanów (polecam prezesowi PZŻ, jak tylko zdobędzie jakiś wyższy stopień żeglarski).

Tak czy inaczej - skandal. Który byłby mniejszym skandalem, gdyby ww. pozycje nie były wyposażeniem obowiązkowym licznych jachtów (komercyjnych), kutrów, stateczków i tak dalej. Myślę, że należy te zadania jak najszybciej odebrać armii i powierzyć rozsądnej firmie cywilnej, a choćby i Urzędowi Morskiemu.

Drogi Jerzy!
Pomóż marynarce. Dodrukuj "Polskich portów otwartego morza", bo te ciamajdy jeszcze i przez 5 lat nie poradzą sobie z 502-ką, a my jakoś żeglować przecież musimy. Na szczęście "Zatoka Gdańska" jest jeszcze dostępna, "Zalew", jak słyszałem, szykuje się. A co mają zrobić szczecinianie? Ratuj żeglarzy (i wojsko przed blamażem).

Pozdrawiam
Jacek Kijewski

Drukuj Powrót

Komentarze

w nawiązaniu do tekstu na niebiesko Jacek Kijewski z dnia: 2009-06-16 00:00:00

Rozwijając temat "rozwiązania niemieckiego", do którego się odnosisz, poniżej przedstawiam krótki przegląd urzędów hydrograficznych z naszego sąsiedztwa. Oraz innych firm. Skupiając się na ofercie dla żeglarzy, gdyż mapy profesjonalne są w naszym zainteresowaniu w drugiej kolejności.

Rozwiązania światowe są różne. Ogólnie każdy kraj musi posiadać instytucję odpowiedzialną za hydrografię i opracowywanie danych nawigacyjnych (coraz mniejsze znaczenie ma samo wydawanie map, a coraz większe - zbieranie danych cyfrowych). Istnieją różne systemy udostępniania sobie danych hydrograficznych, jak np. Primar Stavanger, ale każdy kraj musi o swoją
hydrografię dbać i za nią odpowiadać. Koordynują to organizacje międzynarodowe (głównie IMO). Oficjalne mapy dla dużych statków (wymóg SOLAS) są odpowiednio sygnowane.

Jeżeli chodzi o publikacje dla nie-SOLASowskich jednostek, to może je sobie wydawać każdy, kto chce. O ile wiem, słowo "locja" nie jest zastrzeżone prawnie i pogróżki nie miały pokrycia. Ale mogę się mylić. Faktem jest, że doskonałe imrayowskie przewodniki nazywają się "Pilot" i nikomu nic do tego. Ważne, kto sygnuje mapy i czy osoba korzystająca z map ma do nich zaufanie. Wydawcy map NAJCZĘŚCIEJ korzystają z danych oficjalnych, chociaż - nie muszą. A ponadto uzupełniają innymi danymi (np. o usługach w portach itd.).

Rozwiązanie niemieckie polega na istnieniu BSH: Bundesamt fur Seeschifffahr und Hydgrografie. Czyli urzędu d/s żeglugi i hydrografii. Zauważmy, że nie ma on nic wspólnego z wojskiem. Urząd ten, poza różnymi działaniami, wydaje też mapy, zarówno oficjalne, jak i jachtowe. To on wydaje np. nasze zatokowe albumy 3022 (do których autorstwa przyznaje się BHMW). Jest to część serii od wybrzeża Holandii po Kaliningrad (z niemieckiego punktu widzenia: Koenigsberg). Dlaczego Polska znalazła się w obszarze zainteresowań Niemców, którzy przecież nie wydają map Duńczykom czy Szwedom - zostawmy politykom. Ważne, że mapy (których BHMW nie było w stanie przez długie lata wydać) są i są dobre.

Oprócz BSH mapy wydają różne wydawnictwa prywatne, wśród których największe są Delius-Klasing (takie wydawnictwo a'la Murator, publikujące książki żeglarskie, ale i o winach i luksusowych samochodach czy morskich podróżach), oraz NV-Verlag (które poza Niemcami wydaje też mapy popularnych w Niemczech akwenów, jak np. Karaiby). Kwestią gustu, a czasem
religijną, jest, których map używamy. Zresztą moja firma oferuje wszystkie trzy wydawnictwa. Osobiście lubię mapy NV-Verlag z uwagi na przejrzystą treść, dobry papier i pasujące mi pokrycia. Ale np. Delius Klasing wydał mapy wybrzeży Szwecji, albo np. Skagerraku.

Szwedzi mają swoje Sjofartsverkt, czyli urząd d/s żeglugi, odpowiednik naszego urzędu morskiego. Wydają serię map, również żeglarskich, oraz locje (Svenska lots). Locje szwedzkie są też nie "up to date", ale są dostępne. Mam obie. Finowie działają w sposób podobny. Norwegowie zresztą też. Są tam urzędy cywilne, nie wojskowe. Tak jest taniej i sprawniej. Nie rozumiem, po co płacić wczesne wojskowe emerytury komuś, kto stawia kropki na komputerze, nie narażając przecież życia ani zdrowia w zaszczytnej służbie.

Ciekawe podejście mają Holendrzy. Ichnie mapy wydaje odpowiednik Urzędu Morskiego (który zajmuje się też np. ratownictwem), ale firmuje ANWB - taka organizacja turystyczna a'la PZŻ, ale obejmująca też wycieczki lądowe. Organizacja ta, w odróżnieniu od PZŻ, jest powszechnie szanowana właśnie za bogatą ofertę turystyczną, wydawniczą (wydają też locje i mapy
dróg śródlądowych) i szkoleniową.

O mapach francuskich wiem niewiele, sprzedaję mapy prywatnej firmy - Navicarte, które, choć na kiepskim papierze, to oferują rozsądne pokrycia za rozsądną cenę.

Chorwaci mają swoje HHI, czyli też nie-wojskową hydrografię. To chyba jedyny europejski kraj, który ma mapy nie-zgodne z GPSowym WGS-84.

Nawet Rosjanie wyprowadzili hydrografię z wojska. Przy czym zrobili to z rozmachem, ichni urząd nazywa się GUNIO, czyli Gławnoje Uprawlienije Nawigacjii i Okieanografii, nie zajmuje się bezpośrednio żeglugą, a tylko opracowywaniem map. Które są łatwo (stosunkowo) dostępne i można kupić mapy np. Nowej Ziemii czy Czukotki, dawniej "sowierszenno sekretno"). Ile
te mapy warte, to inna sprawa, ale można. Trochę rosyjskich map sprowadzam.

Oczywiście królem hydrografów jest... właśnie, nie ADMIRALICJA. Mapy brytyjskie nie są sygnowane (chociaż zwyczajowo tak się mówi) przez Navy, tylko "UKHO", czyli "UK Hydrographic Office". Zwane z tradycji "British Admiralty", ale nie przez wojsko. Odrębny, cywilny urząd. Oprócz map urzędowych mapy Wysp wydawane są przez dziesiątki firm i firemek, spośród których najszacowniejszy jest Imray, Laurie, Norie and Wilson (czytelnicy "Hornblowera" pamiętają podręczniki Noriego), ale i Stanford Charts, i liczne lokalne firemki.

Wygląda na to, że lokalizacja BHMW w strukturach wojskowych jest czystym skansenem pozimnowojennym, kiedy wszystko było przygotowane do militaryzacji. Trudno też zrozumieć sens, jeżeli to Wydział Oznakowania Nawigacyjnego Urzędu Morskiego odpowiada za oznakowanie, boje, światła, rozmieszczenie tego wszystkiego, a armia za umieszczenie na mapach.
Przecież to drapanie się prawą ręką za lewym uchem. O tym, że jakieś światło nie działa, UM musi powiadomić wojsko, to musi umieścić we wiadomościach - miesięczne opóźnienia.

Urzędy Morskie mają oczywiście swoje (liczne i poważne) minusy, niemniej jednak - rozwiązanie obecne jest dla żeglarzy bardzo dotkliwe. Brak w sprzedaży najważniejszych pomocy nawigacyjnych (locja i spis świateł), import map z Niemiec (nie chwaląc się co roku u mnie są one dostępne dwa miesiące wcześniej, niż w BHMW - przy okazji, czytelnicy może nie wiedzą, że ceny map muszą być ogłoszone we Wiadomościach Żeglarskich i nawet, jeżeli leżą na półce, czekają na publikację Wiadomości...).

Pomijam już wewnętrzne sprawy organizacji BHMW, bo w każdym urzędzie mogą wyglądać równie fatalnie. Tytułem anegdotki: od dawna BHMW prowadziło sprzedaż map od godz. 1000 do 1200, poza ostatnim dniem miesiąca, połową grudnia, połową stycznia i połową lata. Połowa lata brała się stąd, że najpierw szła na urlop pani od sprzedaży, a jak wróciła z urlopu, to szedł na urlop pan magazynier. Chociaż w ubiegłym roku jakoś opanowali ten arcytrudny dla państwowej biurokracji problem.

Obecnie dział sprzedaży map BHMW nie sprzedaje map, tylko "realizuje zamówienia", które trzeba wysłać faksem, poczekać na fakturę, wpłacić przelewem, poczekać na zaksięgowanie, wówczas odebrać. Czyli zamiast "poproszę 500-kę, bo za dwie godziny płynę" trzeba mieć ponad tydzień czasu.

Takie rzeczy to nawet nie w Erze. Takie rzeczy tylko wojsko potrafi.

Warto zauważyć, że rynek map morskich to spory biznes. Lepszy, niż książek, bo każdy żeglarz co kilka lat wymienia mapy. Książkę można kupić, albo i można nie kupować, mapy (jakieś) mieć trzeba. To, co dla normalnej firmy (np. NV-Verlag wydał całkiem niezły atlas od Międzyzdrojów po Zatokę Ryską) jest doskonałym biznesem, dla instytucji państwowo-wojskowej jest
złem koniecznym i mordęgą.

I na koniec: na każdych poważnych niemieckich targach widuję firmy kartograficzne. Delius, NV-Verlag, ma też swoje (choć merytorycznie kiepskie) stoisko BSH. Można oglądać, kartkować mapy, zadawać pytania, wydawcy nasłuchują, co żeglarzy interesuje i co warto by przygotować.

Mam pewność, że BHMW na targach szybko nie zobaczę. Po prostu nie ma żadnego materialnego bodźca, dla którego wojsko miałoby angażować się w reklamę, promocję czy badanie rynku.

Pozdrawiam
Jacek Kijewski

replika kmdr por.dr Dariusz Grabiec BHMW z dnia: 2009-06-20 00:00:00

Szanowny Panie,

W związku z opublikowaniem na stronie http://www.kulinski.gdanskmarinecenter.com/ postu Pana Jacka Kijewskiego, wątek: "Konsekwencje monopolu w hydrografii" uprzejmie proszę o zamieszczenie mojej repliki (w całości, łącznie z PS.), której tekst zamieszczam poniżej.

Liczę na Pańską życzliwość i szybkośc działania w tej sprawie. Jednocześnie proszę o zwrotne potwierdzenie niniejszego maila.

Pozdrawiam

kmdr por. dr Dariusz Grabiec

tel. 502 811 523

hydro.grabiec@gmail.com

______________________________________________________________

Szanowny Panie Jacku Kijewski,

Niedawno (16 czerwca 2009 r.) miałem okazję zapoznać się z Pańskim tekstem zamieszczonym w Internecie (http://www.kulinski.gdanskmarinecenter.com/art.php?id=1153&st=0&fload=1), w którym poruszył Pan niezwykle ważną kwestię związaną z publikacjami nautycznymi wydawanymi przez Biuro Hydrograficzne Marynarki Wojennej (BHMW) takimi jak Locja Bałtyku - Wybrzeże Polskie (502) oraz Spis Świateł i Sygnałów Nawigacyjnych (521). Zazwyczaj, poprzestaję wyłącznie na przeczytaniu takich informacji i ewentualnym wykorzystaniu ich w swojej pracy , bez odnoszenia się na forum publicznym do treści tam zawartych. Jednakże tym razem postanowiłem zrobić wyłom w swoim dotychczasowym postępowaniu.

Analizując ten tekst od razu przyznaję Panu rację, co do tego, że BHMW rzeczywiście do dnia dzisiejszego (tj. 20 czerwca 2009 r.) nie wydało nowych edycji wymienionych wcześniej publikacji. Potwierdzam także to, że BHMW jest odpowiedzialne za ich opracowanie i wydawanie, tak aby wszyscy użytkownicy Polskich Obszarów Morskich mogli z tych publikacji korzystać. Obowiązek ten wynika z postanowień Ustawy o obszarach morskich RP i administracji (z 1991 r.) oraz Ustawy o zmianie Ustawy o obszarach morskich RP… (z 1994 r.), w których BHMW przypisano rolę państwowej służby hydrograficznej. Natomiast reszta Pańskiego tekstu jest całkowicie bezwartościowa i pełna niezrozumiałego dla mnie „jadu”. Myślę, że owa bezwartościowość wynika albo z Pańskiej niewiedzy, albo tzw. trudnych przejść życiowych związanych Marynarką Wojenną i BHMW, albo, co najbardziej prawdopodobne z jednego i drugiego. Aby Panu pomóc w zrozumieniu sytuacji napisałem poniżej kilkanaście linijek tekstu, które być może spowodują, że wyzbędzie się Pan w przyszłości chęci stosowania określeń, które z pewnością można zaliczyć do obraźliwych dla pracowników BHMW. Przejdę zatem do meritum sprawy.

Jak Panu zapewne wiadomo, BHMW jest instytucją budżetową a nie prywatną. To sprawia, że instytucja ta jest uzależniona pod względem środków finansowych wyłącznie od decyzji kierownictwa MON i Ministerstwa Finansów. Układ jest bardzo prosty i klarowny – jeżeli zostają przydzielone środki finansowe, to BHMW wydaje nowe publikacje nautyczne, jeżeli nie ma takich środków – to przygotowane do wydania materiały tylko aktualizuje się na bieżąco i czeka na lepsze czasy. Jeżeli czyta Pan prasę, słucha radia i ma czas pooglądać TV to powinien Pan wiedzieć, że w związku z ogólną sytuacją gospodarczą na świecie i w Polsce środki finansowe przeznaczane na działalność budżetówki już od kilku lat są stale ograniczane i cięte. To także dotyczy BHMW. Zakładając to, że posiada Pan umiejętność kojarzenia faktów powinien Pan zrozumieć to, dlaczego BHMW do tej pory nie wydało jeszcze kolejnej edycji Locji Bałtyku (502). Dla ułatwienia dodam, że to samo można odnieść do Spisu Świateł (521). Swoje pretensje radziłbym skierować zatem do ośrodków władzy państwowej decydującej o wielkości przydzielanych środków finansowych, do czego gorąco Pana namawiam i zapewniam o swoim poparciu. Liczne pisma kierowane w tej sprawie przez BHMW pozostają ciągle bez satysfakcjonującej odpowiedzi. Zapewniam także, że fundusze te są zawsze i wyłącznie przeznaczane na koszty samego druku a nie ich opracowywania. Mam nadzieję, że ma Pan podstawową orientację, co do kosztów usług poligraficznych (druk, oprawa) określanych przez różnego rodzaju oficyny wydawnicze, więc na tym poprzestanę. W tym miejscu, chciałbym jednak podkreślić to, że nie ma problemu z opracowaniem publikacji nautycznych i przygotowaniem ich do druku – to jest wykonywane na bieżąco. Problem leży w środkach finansowych na sam druk i oprawę. Oczekuję zatem stosownych przeprosin na użycie określenia „te ciamajdy” w stosunku do osób pracujących w BHMW i zajmujących się zbieraniem danych, nanoszeniem zmian i przygotowywaniem publikacji do wydania, tym bardziej, że nawet nie zna Pan tych osób.

Nie mogę zaś zrozumieć, dlaczego w tym, co raczył Pan publicznie oświadczyć w Internecie, dotyka Pan spraw przejścia na emeryturę w wieku 35 lat „oficera prasowego”. Dlaczego porusza Pan temat obsadzania stanowisk kierowniczych w BHMW i to w sposób dalece odbiegający od ogólnie przyjętych form wyrażania swoich opinii o stanie emocjonalnym i psychicznym tychże? Jaki to ma związek z tematyką postu? Nie wydaje mi się, aby Pan posiadał odpowiednie wykształcenie medyczne i przygotowanie merytoryczne pozwalające na wydawanie opinii i ich wyrażanie w sposób publiczny? Czasami warto zastanowić się 3 razy zanim napisze Pan coś, co mogłoby skutkować koniecznością stawienia się w sądzie w charakterze pozwanego o naruszenie dóbr osobistych. Poruszając się w tematyce danego postu powinno trzymać się treści merytorycznych, a nie swoich odczuć. To pozwala na zachowanie dystansu do sprawy oraz pewnej „klasy” uczestników postu.

Malkontentów i osób uważających, że są jedynym na świecie człowiekiem posiadającym odpowiedni zasób wiedzy i sposoby na uzdrowienie aktualnej sytuacji gospodarczej, finansowej, tryskających nowymi pomysłami w zakresie funkcjonowania organów administracji morskiej i pokrewnych jest w Polsce wyjątkowo dużo. Niestety, gdy przychodzi do konkretów okazuje się, że występują różnego rodzaju trudności obiektywne… uniemożliwiające ich realizację przez owych pomysłodawców. Jeżeli jest Pan gotowy do podjęcia współpracy w przygotowaniu nowych publikacji typu locja, przewodnik dla małych jednostek, spis świateł itp. lub finansowania nowych wydań tychże, to serdecznie zapraszam do współpracy.

Pozdrawiam

Kmdr por. dr Dariusz Grabiec

BHMW – Oddział Informacji Nautycznej
Gdynia, 20 czerwca 2009 r.

PS. Przy okazji warto od czasu do czasu zajrzeć na stronę BHMW (www.bhmw.mw.mil.pl) chociażby po to, aby dowiedzieć się czegoś nowego nie tylko na temat planów wydawniczych BHMW, ale również w celu uzyskania informacji na temat aktualnych cen opracowań kartograficznych. Dla porównania: Mapy dla małych jednostek - Zatoka Gdańska i Zalew Wiślany (o numerze katalogowym 3022) można zakupić w cenie 197,95 zł a więc znacznie taniej niż oferowane to samo opracowanie na stronie www.sail-ho.pl w cenie aż 262,00 zł.

replika do repliki Jacek Kijewski z dnia: 2009-06-25 00:00:00